Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) phối hợp với Uỷ ban Văn hoá và Xã hội của Quốc hội tổ chức toạ đàm về tổ chức và quản lý giáo dục cấp xã sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương. Chủ nhiệm Uỷ ban Nguyễn Đắc Vinh và Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chủ trì toạ đàm.
Tham dự toạ đàm có đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Uỷ ban Văn hoá và Xã hội của Quốc hội, Bộ GDĐT; lãnh đạo các sở GDĐT, quản lý giáo dục cấp xã; các chuyên gia, nhà khoa học, các đơn vị, tổ chức có liên quan.
Nắm bắt kịp thời, không bỡ ngỡ, phát huy hiệu quả công việc
Nhấn mạnh yêu cầu này trong phát biểu khai mạc toạ đàm, Bộ trưởng cho biết: đây là công việc rất lớn của toàn Đảng, toàn dân, trong đó có ngành Giáo dục, đứng trước những thay đổi, phải cập nhật, hướng dẫn tốt nhất cho người dân thực hiện.
“Bộ Chính trị coi đây là công việc trọng tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo. Vì vậy, có bất kỳ vướng mắc gì thì phải tháo gỡ. Đây là vấn đề mang tính thời sự, là yêu cầu rất cao của cả bộ máy”, Bộ trưởng nhận định.
Khẳng định từ khoá trong công tác này là “cấp xã”, Bộ trưởng cho biết: “Khi phân cấp, phân định, phân quyền từ trung ương đến địa phương, từ cấp tỉnh đến cấp xã, trong ngành Giáo dục, sở GDĐT không còn như xưa, cấp xã cũng không còn như xưa. Riêng cấp xã, với phân công mới nhiệm vụ rất nhiều, vai trò của người đứng đầu cấp xã và công chức cấp xã rất lớn, khó. Cán bộ, công chức cấp xã về quản lý giáo dục lại là những người rất mới. Đó cũng là điều cần phải quan tâm”.
Về vấn đề thể chế, thời gian qua, Chính phủ đã ban hành hai Nghị định quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ GDĐT và quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ GDĐT cùng với các Thông tư để đảm bảo về việc vận hành.
Theo Bộ trưởng, sau 1 tháng, cấp xã cũng đang nỗ lực để vận hành cho những yêu cầu mới trong quản lý giáo dục. “Trước thềm năm học mới, có nhiều nội dung đặt ra, đòi hỏi cấp xã cần nắm bắt kịp thời, tháo gỡ vướng mắc, thậm chí có những bổ sung, điều chỉnh để được thực hiện tốt, để không bỡ ngỡ, phát huy hiệu quả công việc”, Bộ trưởng lưu ý.
Về việc sắp xếp mạng lưới trường học, Bộ trưởng Bộ GDĐT nhấn mạnh: “Giữ nguyên hiện trạng các trường giáo dục phổ thông hiện nay. Trước mắt, phải đảm bảo việc vận hành quản lý làm sao giữ tối đa sự ổn định của các nhà trường. Sau khi bộ máy được vận hành, cần phải có sự rà soát, đánh giá mới có những hướng dẫn, sắp xếp nếu cần thiết”.
Vì vậy, đứng trước yêu cầu cấp bách, Bộ trưởng cũng mong muốn tại toạ đàm lắng nghe những trao đổi của các đơn vị cấp xã theo tinh thần mở, nắm bắt tình hình, chỉ đạo kịp thời để chính quyền hai cấp được vận hành hiệu lực, hiệu quả.
Bảo đảm vận hành thông suốt trong quản lý giáo dục
Báo cáo tại toạ đàm, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông Thái Văn Tài cho biết: sau khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hoạt động quản lý nhà nước về giáo dục trên toàn quốc đã đạt bảo đảm vận hành thông suốt trong quản lý giáo dục.
Việc phân công, phân cấp trách nhiệm giữa các cấp chính quyền, các cơ quan chuyên môn được xác định rõ ràng. Trong đó, sở GDĐT giữ vai trò chủ đạo trong chỉ đạo chuyên môn, còn UBND cấp xã đảm nhiệm công tác quản lý trực tiếp tại địa bàn, tạo sự phối hợp hiệu quả.
Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản trị giáo dục: Cả nước cơ bản đã triển khai đồng bộ các phần mềm quản lý trường học, kết nối liên thông giữa sở – xã – nhà trường.
Một số tỉnh cơ bản đã hoàn thành việc bố trí 1 cán bộ chuyên trách theo dõi lĩnh vực giáo dục tại 100% UBND cấp xã và có kế hoạch tổ chức tập huấn về kỹ năng phối hợp, quản lý hoạt động trường học, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý ở cơ sở cho đội ngũ.
Sau khi Kế hoạch kiểm tra của Bộ GDĐT được ban hành, nhiều sở GDĐT đã xây dựng kế hoạch kiểm tra liên ngành về an toàn trường học, dạy học hai buổi/ngày, chuẩn quốc gia… gắn trách nhiệm cho chính quyền cấp xã trong giám sát, xử lý các tình huống phát sinh.
Công tác tuyển sinh đầu cấp năm học 2025-2026 hoàn thành đúng kế hoạch, đảm bảo yêu cầu. Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 cơ bản được tổ chức đảm bảo an toàn, nghiêm túc, đúng quy chế.
Đối với công tác pháp chế, trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ GDĐT, Bộ GDĐT dự kiến sẽ tập huấn chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ, công chức các sở GDĐT, nhất là đội ngũ công chức ở cấp xã theo dõi lĩnh vực giáo dục trong năm 2025.
Bộ GDĐT đã thành lập đường dây nóng để hướng dẫn giải đáp các khó khăn, vướng mắc, bất cập trong lĩnh vực quản lý nhà nước; đồng thời, các đơn vị chuyên môn của Bộ GDĐT cũng thường trực tiếp nhận, hướng dẫn giải đáp các khó khăn, vướng mắc, đề xuất, kiến nghị của các cơ quan, đơn vị, địa phương về các lĩnh vực thuộc lĩnh vực quản lý.
Về công tác đội ngũ, cán bộ, theo Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục Phạm Tuấn Anh, nâng cao năng lực đội ngũ công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu vận hành chính quyền ha
